BRM200 Kapurhol Lonavla
ऑक्टोबर महीन्यात नविन सायकल घेतल्यापासुन मला बीआरएम मध्ये सहभागी होण्याची उत्सुकता लागली होती. कधी एकदा बीआरएम मध्ये उतरतोय असे वाटत होते. ऑडॅक्स क्लबचे नविन कॅलेंडर नोव्हेंबर महिन्यापासून सुरू होते. नोव्हेंबर ते ऑक्टोबर असे एक वर्ष पकडले जाते आणि यासाठी वार्षिक सभासद फि ₹५०० असते. हे सभासदत्व घेतल्यानंतर भारतामध्ये जिथे जिथे बीआरएम आयोजित केल्या जातात तिथे जाऊन बीआरएम मध्ये सहभागी होता येते अर्थातच जी निर्धारित प्रवेश फि असेल ती भरावी लागते.
पुणे रँदोनिअर्स क्लबची पहीली बीआरएम २२ नोव्हेंबरला होती, २०० कि. मी. अंतर १३.५ तासाच्या वेळेत पुर्ण करावयाचे होते. या १३.५ तासांमध्ये नाष्टा, जेवण, पंक्चर, ब्रेकडाउन, विश्रांती इ. साठी वेगळा वेळ दिला जात नाही. या सर्व गोष्टी सांभाळून २०० कि. मी. अंतर मनुष्यबळावर चालणाऱ्या वाहनाने १३.५ तासांच्या आत पुर्ण करावयाचे असते. बीआरएम म्हणजे शर्यत नव्हे. निर्धारित वेळेत २०० कि. मी. अंतर सायकल चालवणाऱ्या सर्वांना सारखेच मेडल दिले जाते. पहीला किंवा दुसरा येणाऱ्यास कोणतेही विशेष पारितोषिक दिले जात नाही. तरीसुद्धा कमीत कमी वेळेत हे अंतर कसे पार करता येईल यासाठी सर्व रँदोनिअर्स धडपड करत असतात. बीआरएमला कोणताही प्रायोजक घ्यायला परवानगी नाही परंतु सहभागी होणारे खेळाडु प्रायोजकत्व घेऊन सहभागी होऊ शकतात आणि यासाठी सुद्धा अटी आणि नियम लागु आहेत.
बीआरएम पुर्ण केल्यानंतर सायकलपटु मेडल मिळवण्यास पात्र होतो. मेडलचे पैसे सुद्धा त्या रँदोनिअरलाच द्यावे लागतात.
कॅलेंडर मध्ये २२ नोव्हेंबरवर नजर फिरवत होतो आणि त्याच दिवशी कार्तिकी एकादशीचा उपवास पाहुन मला धक्काच बसला. पुन्हा माझ्यापुढे भयंकर पेच निर्माण झाला. एकादशीचा उपवास की बीआरएम मध्ये सायकलिंग? दोन्हीही माझे जीव की प्राण. एकादशीचा उपवास धरून २०० कि. मी. सायकलिंग करणे मला थोडे कठीण वाटत होते. यावर मी खुप विचार केला आणि विचार करून निर्णय घेतला की मी दोन्हीही करणार. एकादशीचा उपवासही आणि त्याच दिवशी २०० कि.मी सायकलही चालवणार.
मग मी तयारीला लागलो.
सायकल चालवताना मुख्य प्रश्न खाण्याचा असतो. शरीराच्या प्रचंड प्रमाणात होणार्‍या हालचालींसाठी लागणारी उर्जा निर्माण करणारे नेमके पदार्थ शरीराला पुरवायचे असतात. मग मी उर्जा पुरवणाऱ्या आणि त्याचबरोबर उपवासालाही चालतील अशा पदार्थांची यादी करायला सुरूवात केली. उपवास असल्यामुळे मी प्रोटीन बार वर्ज्य करण्याचे ठरवले. गुळ, खोबरे, शेंगदाणे, शेंगदाणा लाडु, खजुर, पनीर, बटाटा, श्रीखंड, चीज क्युब आणि सुका मेवा इ. वस्तुंची यादी तयार केली. ड्रायफ्रुटमध्ये काजु, बदाम, मनुके (काळेसुद्धा), खारीक इ. पदार्थ घेतले. ड्रायफ्रुटमधुन मला भरपुर प्रमाणात उर्जा मिळाली. मी कल्पनासुद्धा केली नव्हती की ड्रायफ्रुटमधुन माझ्या शरीराला एवढी उर्जा मिळु शकेल. ड्रायफ्रुटमधुन मिळालेल्या शक्तीमुळे मी शेवटचे ३० कि.मी अंतरसुद्धा झपाझप पुर्ण केले. याचा अर्थ असा होतो की १७० कि.मी अंतर सायकल चालवल्या नंतरसुद्धा शरीरामध्ये वेगात सायकल चालवण्या एवढी ऊर्जा शिल्लक होती. हा माझ्यासाठी नविन शोध लागलेला आहे. आता लांब पल्ल्याच्या सायकलिंगची चिंताच मिटली. उपवासाच्या दिवशी सायकलिंगचा निर्णय घेतल्यामुळे ही माहीती समोर आली. ही सर्व पांडुरंगाचीच कृपा.
यावर्षीपासुन परफेक्ट सायकल ग्रूपचे ३ नवे साइकिलिस्ट रँदोनिअर बनण्यासाठी अतिशय उत्सुक झाले होते. आशुतोष वाघमारे, युवराज सोनार आणि धनंजय कोंढाळकर या तिघांना माझ्याकडुन जी काही शक्य होईल ती सर्वतोपरी मदत करण्याचा माझ्यापरीने मी प्रयत्न केला आणि आम्ही चौघेजण २०० च्या बीआरएम मध्ये सहभागी होण्यास सज्ज झालो. दुसऱ्या दिवशी भल्या पहाटे उठुन आम्ही पुणे विद्यापीठाकडे कुच करणार होतो.
पहाटे ४ वाजता सौभाग्यवतीने मला उठवले. एकादशी असल्याने मी स्नान करूनच घराबाहेर पडणार होतो. इतर दिवशी मी हातपाय धुऊन जाण्याचेसुद्धा एवढे मनावर घेतले नसते. आणि त्या भल्या पहाटे ४ वाजता आंघोळीसाठी गरम पाणी माझी वाट पाहत होते. सौभाग्यवतीच्या अशा सहकार्यामुळे माझा उत्साह द्विगुणित होतो. माझी सर्व तयारी झालेली होती. बरोबर घेऊन जाणाऱ्या सर्व वस्तू मी वर काढुनच ठेवलेल्या होत्या. खाद्यपदार्थसुद्धा प्रकारानुसार वेगवेगळ्या पॅकेटमध्ये बांधले होते. हवामानाचा अंदाज पाहुन एक प्लॅस्टिकची पिशवी बरोबर घेतली होती, पाऊस आलाच तर मोबाईल, कॅमेरा, बॅटरी बँक आणि खायच्या वस्तु शाबुत ठेवता याव्यात म्हणुन. पहाटे साडेचारला दुधभाताची न्याहरी केली. एवढ्या पहाटे मी माझ्या संपूर्ण आयुष्यात कधीही नाष्टा केलेला नाही. एकादशीचा उपवास सुर्योदयानंतर चालु होतो त्यामुळे पहाटे दुधभाताची चव घेता आली.
पहाटे ४:४५ ला मी घर सोडले. कोणताही अतिरीक्त दबाव शरीरावर येऊ न देता संथगतीने सायकल चालवत मी पुणे विद्यापीठला पोहोचलो. संथगतीने सायकल चालवण्याचा उद्देश हाच की बीआरएम सुरू होण्यापूर्वीच थकायला होऊ नये. जो काही जोर लावायचा तो बीआरएम मध्ये लावायचा होता. सकाळी ५:३० वाजता पुणे विद्यापीठाच्या मेन गेटजवळ पोहोचलो. तिथे सायकलस्वारांची जत्रा भरलेली होती. हो, जत्रा हाच शब्द सुयोग्य होईल. सर्व प्रकारच्या सायकल्स तेथे पहावयास मिळत होत्या. काही हजारांपासून लाखो रूपयांपर्यंत किंमती असलेल्या रोडबाईक्स, हायब्रिड आणि काही एमटीबी प्रकारातील सायकल्स तेथे पहावयास मिळत होत्या.
एवढी गर्दी सांभाळणे सोपे काम नव्हते परंतु संयोजकांच्या शिस्तबद्ध नियोजनामुळे सर्व कामे पटापट उरकत गेली. दिव्या मॅडम आणि फरहद वगैरे मंडळी प्रयत्नांची पराकाष्ठा करत होते. आपापल्या काउंटर नंबरवरून सर्वजण नंबर प्लेट्स घेत होते. सायकल चेकिंग म्हणजे फ्रंट लँप, टेल लँप, हेल्मेट, रिफ्लेक्टीव वेस्ट या बंधनकारक असणाऱ्या वस्तु सायकलस्वाराकडे आहेत की नाही हे पाहीले जाते. सर्व अटींची पुर्तता झाल्यानंतर सर्व सायकलस्वारांना सुरूवातीचा शिक्का मारून ब्रेवेट कार्ड दिले गेले. प्रत्येक चेक पॉइंटवर त्या कार्डवर सही शिक्का घ्यावयाचा असतो. सहभाग घेणाऱ्यांची संख्या प्रचंड असल्यामुळे पेपरवर्क खुप वाढले होते त्यामुळे नियोजित ६ वाजता बीआरएम सुरू होऊ शकली नाही. ६ वाजुन १० मिनीटांनी फ्लॅग ऑफ झाला आणि सर्व सायकलस्वार कापुरहोळच्या दिशेने सुसाट निघाले.
सरासरी २० चा वेग (20km/h) ठेवून मी सायकल चालवायचे ठरवलेले होते व त्यावेगाने मी सायकल चालवली तर १० तासातच हे २०० चे ब्रेवेट पुर्ण होणार होते. एकादशीचा उपवास असताना २० चा वेग राखणे शक्य वाटल्यामुळे मी तसे नियोजन केले आणि ते प्रत्यक्षात उतरवले. विद्यापीठातुन निघाल्यानंतर एनसीएल, पाषाण मागे टाकत चांदणी चौक गाठला. चांदणी चौक ते वारजे आणि सनसिटीपर्यंतचा उतार खुप आल्हाददायक वाटला. पॅराशुटच्या सहाय्याने विमानातुन उडी मारलेला माणुस ज्याप्रमाणे काहीही न करता आपोआप जमिनीकडे खेचला जातो तसे आम्ही सायकलपटु काहीही न करता उतारावरून सुसाट वेग पकडतो. सकाळची वेळ असल्यामुळे इतर वाहनांची गर्दी कमी होती त्यामुळे सायकलस्वारांना NH-4 वरून एैसपैस सायकल्स चालवता आल्या. नविन कात्रज बोगद्याच्या चढावर फारशी शक्ती खर्च करावयाची नाही आणि बोगदा ते कापुरहोळ अंतर पार करताना शक्य असेल तेवढा वेग पकडुन सुसाट जाण्याचा बेत मी आखलेला होता. बोगदा सोडल्यानंतर मी वेग पकडुन सुसाटलो. शिंदेवाडीच्या उतारावर मिळालेला वेग कमीच होऊ नये तो असाच रहावा असे मनोमन वाटले. माझा वेग आता हवेशी गप्पा मारायला लागला होता आणि जेमतेम शिवापुर पोलिस चौकीजवळ आलो असेल तोच समोर जे दृश्य दिसले ते पाहुन मनोमन पुटपुटलो,
"विजयबाबु, अपनी तो लग गई"
पुर्ण भरात वाहणाऱ्या नदीवर अचानक कोणी जर बांध घातला तर ज्या वेगाने पाण्याचा फुगवटा वाढत जाईल त्याच वेगाने NH-4 वर वाहतुक तुंबलेली होती. कोंढणपुर फाट्यापर्यंत एवढे ट्रॅफिक जाम झालेले होते की डाव्या बाजुने सायकलसुद्धा घालता आली नाही. सगळीकडे मोठमोठे ट्रेलर उभे होते. चेकपॉइंटला जाणारी सिमॉरची गाडी तिथेच अडकलेली मी पाहीली. एवढ्या वाहतुक कोंडीतुन गाडी पुढे जाणे शक्यच नव्हते. कापुरहोळला जाऊन सेल्फि काढण्याची सुचना त्यांनी दिली. सेल्फि हाच पुरावा म्हणून धरला जाणार होता. रस्त्याच्या डाव्या बाजुला झालेली वाहतुकीची कोंडी पाहुन मी रस्त्याच्या उजव्या बाजूला सायकल घातली, तर त्या बाजुला सुद्धा वाहनांची गर्दी होतीच. समोर येईल त्याला हुलकावणी देत, जागा मिळेल तिथुन सायकल पिटाळत कसाबसा मी तोलनाक्यापर्यंत पोहोचलो.
तोलनाक्याजवळची परीस्थिती तर अतिशय गंभीर होती. सुतक पडल्यावर जाणवणारा सन्नाटा तिथे जाणवला. ते पाहुन असं वाटलं की तोलनाक्यावर तोलच्या पैशावरून दंगल झाली असावी आणि त्यामुळे तोलवसुलीला स्थगिती देऊन तिथे पोलिसांचा बंदोबस्त ठेवलेला आहे. परंतु असे काहीही नव्हते. काय झाले असेल? याची उत्सुकता वाढतच चालली होती नसरापुरजवळ गॅसचा टँकर पलटी झालेला होता. आगीचे बंब आलेले होते. खबरदारी म्हणुन सर्व वाहने त्या टँकरपासुन दुर ठेवण्यासाठी जागोजागी बॅरीकेड आणि पोलिस तैनात केलेले होते. अपघात रात्रीच झालेला असावा असे वाटत होते. आणि यामुळे रस्त्याच्या दोन्ही बाजूला वाहनांची कोंडी झालेली होती. अवजड वाहनांनी सर्व रस्ता व्यापुन टाकलेला होता.
आम्ही सायकलस्वार आणि काही दुचाकीवर जाणारेच काय ते पुढे पुढे सरकत होतो. कसाबसा मार्ग शोधत अंतर कापणे सुरूच होते. नसरापुरजवळ प्रशांत तिडके आणि चै दिसले त्यांचा लोणावळ्याच्या दिशेने प्रवास सुरू झालेला होता. कापुरहोळजवळ संजय करंदीकरसुद्धा क्रॉस झाले. ते यलो यलो (पिवळसर) दिसत होते. रस्त्यावरून जाताना इतर वाहन चालकांना सायकलस्वार उठुन दिसावा म्हणुन त्यांनी तो रंग निवडला असावा असे मला वाटले. कापुरहोळला पोहोचल्यावर मी पहीला यु-टर्न घेतला आणि मग सेल्फि काढली. यु-टर्न घेतल्यानंतर सेल्फि काढणारा मी एकमेव प्राणी, बाकी सर्वांनी सेल्फि काढल्यानंतर यु-टर्न घेतला. ८ वाजुन १७ मिनीटे झालेली होती. अधिक वेळ न दवडता मी लगेच पॅडल मारायला सुरूवात केली. कापुरहोळच्या पुढे आल्यावर धनंजयने मला आवाज दिला, युवराज आणि तो कापुरहोळकडे चालले होते. त्यांना थम्ब्स अप देऊन मी माझे मार्गक्रमण चालुच ठेवले. शिवापुरला पोहोचेपर्यंत ट्रॅफिकची अवस्था तीच जैसे थे होती. सिक्रेट चेकपॉइंट शिवापुरला तयार करण्यात आलेला होता. ९ वाजुन ८ मिनीटांचा शिक्का घेऊन मी लगेच पुढे निघालो. गडबडीत चेकपॉइंटवर ठेवलेली केळीसुद्धा खायला विसरलो. शिंदेवाडीचा चढ आणि कात्रजच्या बोगद्यापर्यंत काहीच त्रास जाणवला नाही. एखाद्या चित्रकाराने अलगद कुंचल्यातून हळुवारपणे एखादे चित्र रंगवावे तसा मी अलगद पॅडल मारत हळुवारपणे ब्रेवेटचे अंतर कापत होतो. खुप उत्साहात बोगद्यात शिरलो. एक महत्वाचा पल्ला पार झालेला होता.
कात्रज बोगद्यानंतरच्या उतारावरून तरंगत तरंगत थेट वारजे चौकात पोहोचलो. उतारावरून सायकल चालवण्याचं सुख काही औरच. तो उतार संपुच नये असेच मनोमन वाटत होते. चांदणी चौकाकडे जाणाऱ्या चढावर जास्त जोर लावला नाही. शरीरातील उर्जा दिवसभर पुरवून पुरवून वापरणार होतो. दिवसाच्या अखेरीस गळुन गेल्यासारखे वाटु नये म्हणून हा प्रयत्न. चांदणी चौकाचा चढ संपल्या संपल्या बावधनचा उतार सुरू होण्याअगोदर लगेच सायकल बाजुला घेतली. पॅडल मारायला सुरुवात करून जवळजवळ चार तास होऊन गेलेले होते तरीसुद्धा मी काहीही खाल्लेले नव्हते. आणि त्यात एकादशीचा उपवास होता. धोका पत्करण्यात काहीही अर्थ नव्हता. पोटभर नाष्टा केला आणि मगच सायकलला टांग मारली. स्ट्राव्हा चालु केलेले होतेच. माझा सरासरी वेग २० च्या खाली कधीच आला नाही. इथपर्यंतच्या प्रवासात मी दोन सायकल्स पंक्चर झालेल्या पाहील्या होत्या एक जांभुळवाडी तलावाजवळ आणि दुसरी नसरापुर जवळ, माझ्यावर तशी वेळ येऊ नये म्हणून मनोमन देवाची प्रार्थना करत होतो. शेंगदाणा लाडु, २०० ग्रॅम श्रीखंड आणि एक चीज क्युब मी फस्त केले होते तरी संपुर्ण ताजेतवाने मला वाटत नव्हते. जोर देऊन पॅडल मारायला गेलो की शरीरातील शक्ती नाहीसी झाल्यासारखी वाटायची. मग मी ड्रायफ्रुटचा पाऊच उघडला आणि सायकल चालवता चालवता थोडे थोडे खायला सुरूवात केली. ड्रायफ्रुटमुळे शरीराचा उर्जापुरवठा वाढला. मला थोडे फ्रेश वाटु लागले.
सोमाटणे फाट्यावर दोन ग्लास उसाचा रस पिऊन पुढे वाटचाल चालु ठेवली. संपुर्ण प्रवासात जी काही लहान मुले मला रस्त्याच्या कडेला दिसली, त्या सर्वांनी अगदी मनापासुन हातवारे करून, जोरात आवाज देऊन माझा सायकल चालवण्याचा उत्साह वाढवला. त्यांचे शतशः आभार. रस्त्यात भेटणारे रँदोनिअर्स सुद्धा अभिवादन करून एकमेकांचा उत्साह वाढवत होते. लोणावळ्यात पोचायला फारसा त्रास झाला नाही. कुठे एटीएम सेंटर दिसतेय का? ते शोधण्यासाठी चौफेर नजर भिरभिरत होती. तोच.. भगवानने मुझे रोक लिया. भगवान स्वतः लोणावळ्याच्या चेक पॉईंटवर आले होते. १ वाजुन १ मिनीटांची कार्डवर नोंद झाली आणि मी लगेच लोणावळ्याला रामराम ठोकला. लोणावळ्यावरून परतीच्या प्रवासात कोणताही त्रास झाला नाही. सोमाटणे फाट्यावर येईपर्यंत ऊर्जा शिल्लक होती मग तिथुन पुढे मी जोर लावायला सुरूवात केली. देहुरोड ते चांदणी चौक मी सायकलचा वेग वाढवला. रस्त्यात ४ रँदोनिअर्सला मागे टाकले. जरी ही रेस नसली तरी थकलेल्या रँदोनिअर्सला मागे टाकण्याचा आनंद काही वेगळाच असतो. माझ्या बरेच पुढे गेलेल्या वाघमारे सरांना बालेवाडी स्टेडीयमजवळ मी गाठले. माझ्या सायकलचा वेग तसाच कायम ठेवत मी ३ वाजुन ५७ मिनीटांनी चांदणी चौकातील सीसीडीमध्ये प्रवेश केला आणि माझे २०० चे ब्रेवेट पुर्ण केले.
रायडर नं ८७
२२ नोव्हेंबर, २०१५
बीआरएम २००
कापुरहोळ-लोणावळा
BRM200 Lonavala Kapurhol.
Check out my 204.4 km Ride on Strava: https://www.strava.com/activities/437120621
#strava
fellow riders list
http://www.audaxindia.org/event-e-523
